|
Kurban İçin Pratik Bilgiler :
Kan akıtmanın dindeki yerinden hayvan kesme yöntemlerine
kadar birçok konunun yer aldığı çalışma, pratik bilgiler
içeriyor. Din âlimleri, bütün ibadetlerde olduğu gibi
kurbanda da Allah rızasının önde tutulması gerektiğini
vurguluyor. Hz. Peygamber Efendimiz, kurban etinin üçe
taksim edilip, bir bölümünün yoksullara dağıtılmasını, bir
bölümünün akraba, tanıdık ve komşularla paylaşılmasını, bir
bölümünün de evde bırakılmasını tavsiye ediyor. Ailenin
maddi durumuna göre etin tamamı da hane halkına
bırakılabilir veya kurbanın tümü ihtiyaç sahiplerine
dağıtılabilir.
Kurban, mümini Allah’a yaklaştırır
Kurban Bayramı, Hz. İbrahim ve İsmail’den günümüze kadar,
hep bir kahramanlık, fedakarlık, hasbîlik ve teslimiyet
sembolü olagelmiştir. Kurban Bayramı, tıpkı orduların savaşa
gidişi gibi gürül gürül tekbirlerle gelir ve bir velvele
olur, her yanda yankılanır. Onda hem bir mûsiki ve şiir hem
de muharebelerin bin tarraka ile gürleyen hakkı ilan sesleri
iç içedir.
Kur’an-ı Kerim’de ‘Kesilen kurbanların ne eti, ne de derisi
Allah’a (cc) ulaşır. Yaradan’a ulaşan sizin takvanızdır.’
denilmektedir. Bu lütfun gerçekleşebilmesi için kesilen
kurban Allah rızası için kesilmeli, etleri ise yine Allah (cc)
rızası için fakir fukaraya dağıtılmalıdır. İbadetler
hikmetlerinden veya getirdiği faydalardan ziyade Allah
emrettiği için yapılır. Ama onların hikmetlerini ve
güzelliklerini bilmek bizim kulluğumuzun bir gereği ve
Allah’ın nimetlerini yâd etmek için birer vesiledir.
Kurban kesmenin de Allah’ın bir emri olması hasebiyle
sayısız hikmetlerinin olduğunda şüphe yoktur. Kurban kesmek,
öncelikle peygamberlerin babası Hz. İbrahim’in, oğluna bedel
olarak Allah’ın gönderdiği koçu kesmesi hadisesini bizlere
hatırlatıyor. Hayat nimetine şükrün bir ifadesi olarak
kurbanı kesiyoruz. Ayrıca ahirete bir hazırlık olması,
günahlarımızın affı ve kabirle başlayan yeni bir hayat
yolunda kurbanın bizi manevi bir burak gibi alıp selamete
ulaştıracağını da verilen müjdeler ışığında Rabb’imizden
umuyoruz. Hac Sûresi’nde (22/34) ifade edildiği gibi kurban
kesmekten asıl maksat Allah’ın hatırlanması,
zikredilmesidir. Zira bizim varlık gayemiz Allah’ı bilme,
tanıma ve O’na yaklaşmadan ibarettir. Burada Allah’a
yaklaşma ameliyesi adeta bir bayram olarak ilan edilmiştir.
Kurban kesmenin, insan olarak hepimizin mutlaka almak
zorunda olduğu gıdalarla da yakından alakası vardır.
Din, hayatımızın her safhasını kuşatıyorsa, bizim bu
yönümüze de hitap etmeli değil midir? Etin, insan için
zaruri gıdalardan olduğunda şüphe yok. Ama bu gıdanın herkes
tarafından rahatlıkla temin edildiğini söyleyemeyiz. Nafile
olarak başka zamanlarda kesilen kurbanların dışında, Kurban
Bayramı’nda da Müslümanlar, kestikleri bu hayvanlarla et
yemekten mahrum bulunan önemli büyük bir kitleyi bu nimetten
istifade ettirmektedir. Mükremin Albayrak,İstanbul.
KURBANLIK ALIRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Kurban; koyun, keçi, sığır, manda ve deveden olur. Kurban
olabilmesi için, hayvanın süt dişlerini değiştirmiş olması
gerekir. Hayvanın, sağlıklı, azaları tam ve besili olması
ibadetin sıhhati için şarttır.
- Bir ya da iki gözü kör olan havyanlar kurban edilemez.
- Kulağı ve boynuzunun üçte biri gitmemiş olmalı, burnu
kesik olmamalı.
- Kuyruğunun üçte biri gitmemiş ve ağır hasta olmamalı
- Kesim yerine yürüyerek gidemeyecek derecede aksak
olmamalı.
- Dişlerinin yarıdan fazlası düşmüş olmamalı, dilinin büyük
bölümü
yerinde olmalı
- Koyun ve keçide bir, sığırda iki memesi kurumuş olan
hayvan kurban edilemez.
KURBANLIK SIĞIRIN YATIRILMASI
Yaklaşık 8 metre uzunluğunda kalın bir ip önce boynuzlardan
sıkıca bağlanarak boyuna geçirilir.
Ardından ip hayvanın ön ayakların koltuk altından sırtına
doğru dolanarak bağlanır.
İp sol tarafından arka kısma devam ettirerek karın ve arka
ayak arasından sırta doğru dolandırılır.
Sırt kısmından uzanan iple 2 kişi kurbanı geriye çekerken
önde 1 kişi kurbanın başını tutar.
Kurbanın yüzü kıbleye çevirilip ön ve arka ayaklar birbirine
bağlanır. Kesim tamamlandıktan sonra hayvanın içindeki kanın
daha güzel boşalması için ayaklardan biri (sol akra tercih
edilmeli) serbest bırakılmalı. Küçükbaş hayvanlarda bir ayak
bağlanmayabilir.
Kesim için yapılacak dua:
Kesimden önce “Allahümmehâzâ minke ve leke, innesalâtî ve
nüsükî ve mahyâye ve memâtîlillâhirabbilâlemîn.
Allahümmetekabbelminna. Amin.” denerek okunup kesim
başladığında Çevreden bulunanlarla birlikte teşrik tekbiri
getirilir “Allahu Ekber, Allahu Ekber, Lâ ilâhe
illâllâhuvallâhu Ekber, Allahu Ekber ve lillâhi’l-Hamd”
Kesim: Kesen kişi “BismillahiAllahü Ekber” dedikten sonra
beklemeden kurbanın boyun kısmında 3 damarı birden kesmeli.
Yön: Kurbanlık hayvan başı ve ayakları kıbleye döndürülmeli.
Kesen kişinin de kıbleye yönelmesi sünnettir.
Vekalet: Kurbanın sahibi kesmeyi bilmiyor ise kesebilecek
başka birini vekil tayin ederek kestirebilir. Bunun için
(Allah rızâsı için bayram kurbanımı kesmeye seni vekil
ettim) demesi ve kalben de niyet etmesi lâzımdır.
Kanın akması için derinliği ve genişliği yarım metre olan
bir kuyu açılmalı. İş bitiminde kapatılmalı.
Hemen buzdolabına kaldırmayın.
Kurban etleri, parçalar halinde temiz kaplara konulmalı ve
önce güneş görmeyen serin bir yerde (14 C’nin altında) hava
alması sağlanarak (5-6 saati geçmemeli) bekletilmeli. Daha
sonra buzdolabına kaldırılmalıdır. Kurbanlık etler henüz
kesim sıcaklığında iken buzdolabına poşet içinde veya hava
alamayacak bir durumda büyük parçalar halinde üst üste
konulursa, iç kısımları soğumadığı için çok kısa sürede
(2.gün) bozulma ve kokuşma hatta yeşillenme görülür. Böyle
kısımlar kesinlikle tüketilmemeli, atılmalıdır.
KESİM İÇİN GEREKLİ BIÇAK SETİ
Büyük bıçak: Kesim için
Orta bıçak: Deri yüzmek için
Satır: Kemik kırmak için
Masat, Bleyi taşı
NERESİNDEN NE YAPILIR?
ANTREKOT: Biftek, rozbif (Izgara, tava)
BONFİLE: Biftek, turnado, şatobiryan, sulu ve sote yemekler,
roti, şiş (Izgara, tava, sote usulü, fırında)
SOKUM: Roti, rozbif, tencere yemekleri, kebap, biftek,
(Izgara, breze ve roti usulü, haşlama, tava)
GERDAN: Kıyma, tencere yemekleri, kavurma (Haşlama, sote
usulü)
DÖŞ VE BOŞLUK: Kıyma, tencere yemekleri (Haşlama)
KONTRNUA: Rosto, soslu yemek, kebap, tencere yemekleri
(Haşlama, breze usulü, fırında)
İNCİK: Osobuko, salçalı ve sulu yemekler, kıyma (Haşlama,
breze usulü, fırında)
Eti paylaştırırken yoksulları unutmayın
Hz. Peygamber, kurban etinin üçe taksim edilip, bir
bölümünün kurban kesmeyen yoksullara dağıtılmasını, bir
bölümünün akraba, tanıdık ve komşularla paylaşılmasını,
birinin de evde bırakılmasını tavsiye etmiştir. Ailenin
durumuna göre etin tamamı da evde bırakılabilir. Ancak,
toplumda muhtaçların arttığı dönemde kurban etinin çoğu
hatta tamamı dağıtılabilir.
Deri temizlenip sonra da çok iyi tuzlanmalı
Kurban derisinin yüzümü ve muhafazası çok önemlidir. Soyum
esnasında deriye zarar verilmemelidir. Deride meydana
gelecek her bıçak yarası, değerini azaltacak, belki de
kullanılamaz hale getirerek ekonomik zararlara yol
açacaktır. Deriler 4-6 saat içinde mutlaka tuzlanmalı ve
değerlendirileceği zamana kadar serin bir yerde muhafaza
edilmelidir. Derinin bekletilmeden verileceği yere
ulaştırılması en iyisidir. Et ve yağ kalıntılarının
bulunması durumunda bu kalıntılar deriye zarar verilmeden
kazınmalı, bunu takiben hemen soğutulmalı ve tuzlanmalıdır.
Deri, Allah rızası için tasadduk edilmeli.
Kurban kesen kimse etinden hem kendi yer, hem de başkasına
yedirir. Kurbanın derisi ihtiyaç varsa evde kullanılır,
yoksa tasadduk edilir. Menfaat karşılığı verilmez. Allah
rızası için kesilen kurbanın derisini O’nun razı olacağı
şahıs veya müesseselere vermek güzeldir.
Kavurma
Kurbanlık eti 24 saat dolapta dinlendirdikten sonra eti
tencereye koyarız. Kısık ateşte pişene kadar kavururuz.
İsteğe göre baharat kullanabilirsiniz. Karabiber, pulbiber,
kekik, kimyon
Not: Et yağlıysa yağ koymaya gerek yok, yağsızsa sıvı yağ
kullanılır.
Malzemeler: Et, tuz, karabiber, pulbiber, kekik, kimyon
Karışık ızgara (Bonfile ve biftek)
Bonfile ve biftek porsiyon halinde dövülüp tuz, karabiber,
pulbiber ve sıvıyağla terbiye edilir. 8 saat dinlendikten
sonra tavadaızgara yapılır.
Pirzola: Pirzola dövüldükten sonra tuz ve kekikle terbiye
edilir, sonra tavada ızgara yapılır
Malzemeler: Et, tuz, karabiber, pulbiber; sıvıyağlar |
|
